"Γράφει για τη Σαπφώ ο Οδυσσέας Ελύτης".
Στην αρχαιότητα, όταν έλεγαν «ο ποιητής», εννοούσαν τον
Όμηρο, όπως ακριβώς εννοούσαν τη Σαπφώ, όταν έλεγαν
«η ποιήτρια» «Τέτοιο πλάσμα ευαίσθητο και θαρρετό συνάμα
δεν μας παρουσιάζει συχνά η ζωή. Ένα μικροκαμωμένο,
βαθυμελάχρινο κορίτσι, ένα “μαυροτσούκαλο”, όπως θα λέγαμε
σήμερα, που, ωστόσο, έδειξε ότι είναι σε θέση να υποτάξει ένα
τριαντάφυλλο, να ερμηνεύσει ένα κύμα ή ένα αηδόνι και να πει
“σ’ αγαπώ” για να συγκινηθεί η υφήλιος».
--------------------------------
Αθάνατη Αφροδίτη του Διός κόρη
που σε φανταχτερό κάθεσαι θρόνο
κι όλο στήνεις παγίδες της αγάπης·
εσένα Δέσποινα παρακαλώ μη
–να χαρείς – μη ρίχνεις άλλο βάρος
από καημούς και πίκρες στην ψυχή μου…
..........
Ο Έρωτας μου άρπαξε την ψυχή μου
και την τράνταξε ίδια καθώς αγέρας
από τα βουνά χυμάει μέσα στους
δρυς φυσομανώντας.
..........
Πολλές φορές από τις μακρινές τις
Σάρδειςεδώ σ’ εμάς γυρίζει ο λογισμός της·
εδώ που σαν θεά φανερωνόταν μαγεμένη
απ’ το γλυκό τραγούδι σου! τώρα μέσα
στις άλλες γυναίκες της Λυδίας όμορφη
ξεχωρίζει καθώς όταν ο ήλιος έχοντας
βασιλέψει πια η σελήνη μ’ ένα κόκκινο
θάμπος ξεπροβάλλει όλα τ’ αστέρια
γύρω της να εξαφανίσει· κι ένα φέγγος
απλώνει ως πέρα στ’ αλμυρό το πέλαγος
και στους αγρούς με τα χιλιάδες άνθη…
...........
… πήγαινε στο καλό και πότε πότε
να με θυμάσαι κι εμένα που το ξέρεις
τι λατρεία σού είχα· ή αν όχι άσε με
μια στιγμή να σου θυμίσω κείνα που
μοιάζει να ’χεις λησμονήσει· τις όμορφες
και τις γλυκές στιγμές που ζήσαμε μαζί·
πόσα στεφάνια κρόκους ρόδα μενεξέδες
καθισμένη στο πλάι μου δεν δοκίμαζες·
και πόσες αρμαθιές ολόγυρα στον τρυφερό
λαιμό σου από λουλούδια υπέροχα
πλεγμένες δεν περνούσες…
..........
μεσάνυχτα κοντεύουν·
πάει το φεγγάρι πάει κι η Πούλια
βασιλέψανε· και μόνο εγώ κείτομαι δω
μονάχη κι έρημη.
-------------------------------------------
Η Σαπφώ γεννήθηκε στην Ερεσσό της Λέσβου, το 630 ή το
612 π.Χ., αλλά πατρίδα της θεωρείται η Μυτιλήνη, στην οποία
έζησε και έδρασε. Οι πολιτικές ταραχές στη Μυτιλήνη δεν
άφησαν άθικτη τη Σαπφώ, η οποία τελικά έζησε την πικρή
ζωή της εξορίας στη Σικελία επί 10 περίπου χρόνια.
Η κατηγορία της ομοφυλοφιλίας συνοδεύει την ποιήτρια
μέχρι σήμερα. Για τον διασυρμό αυτό δεν αποκλείεται να είναι,
ως έναν βαθμό, υπεύθυνη η παλιά κωμωδία που, όταν δεν
είχε πια την δυνατότητα να σατιρίζει σύγχρονα πολιτικά
πρόσωπα, αναζητούσε τα θύματά της σε μεγάλες μορφές
του ελληνικού κόσμου έξω από την πολιτική.
Ας μη ξεχνάμε ότι η κοινωνική κατάσταση στη Λέσβο,
κατά την εποχή εκείνη, ήταν εντελώς διαφορετική απ’ ό,τι
στην άλλη Ελλάδα. Εκεί υπήρχε μεγαλύτερη κοινωνική και
ατομική ελευθερία. Οι γυναίκες δεν περιορίζονταν μέσα
στο σπίτι· ήταν καλλιεργημένες και μπορούσαν να εκφράζουν
τα αισθήματά τους με την ποίηση και το τραγούδι.
============================
Σαπφώ και Οδυσσέας Ελύτης - «... στην ποίηση, όπως
και στα όνειρα, δεν γερνάει κανένας...» -
της Γιόλας Αργυροπούλου-Παπαδοπούλου*
.......................palmografos..................
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου